Laszowanie, czyli dodatkowe przeszkolenie samolotowe, jest kluczowym etapem w procesie certyfikacji i eksploatacji samolotów. Termin ten odnosi się do specjalistycznych szkoleń, które piloci muszą przejść, aby móc bezpiecznie i efektywnie operować na nowym typie samolotu lub jego zmodyfikowanej wersji. Dokumenty wydawane przez europejską agencję bezpieczeństwa lotniczego (EASA), takie jak ten z 27 stycznia 2014 roku, szczegółowo określają, kiedy i w jakim zakresie konieczne jest dodatkowe przeszkolenie.
Czym jest laszowanie?
Laszowanie to proces, który zapewnia, że piloci są w pełni przygotowani do operowania nowym typem samolotu w klasie SEP lub MEP. Jest to niezbędne dla zachowania wysokich standardów bezpieczeństwa i wydajności lotniczej. Proces ten obejmuje zarówno teoretyczne, jak i praktyczne szkolenia, które mają na celu zaznajomienie pilotów ze specyficznymi właściwościami pilotażowymi lub systemami nowego samolotu.
Kiedy laszowanie jest konieczne?
Zgodnie z dokumentem EASA, laszowanie jest wymagane w kilku kluczowych sytuacjach:
- Nowe typy samolotów: piloci muszą przejść szkolenie różnicowe (differences training) przy przechodzeniu na nowy typ samolotu, nawet jeśli już posiadają certyfikat na podobny typ lub wariant. Przykłady obejmują przejście z jednego modelu Cessna 152 na inny model tej samej serii, np. Cessna 182.
- Zmodyfikowane wersje: każda istotna modyfikacja samolotu, taka jak zmiana systemów awionicznych czy wprowadzenie nowych technologii, również wymaga dodatkowego przeszkolenia. Na przykład, zmiana w systemie EFIS (electronic flight instrument system) lub SLPC (single lever power control) wymaga specjalistycznego szkolenia.
- Specjalne warunki: w niektórych przypadkach, EASA wymaga laszowania dla określonych modeli samolotów, które mają unikalne właściwości operacyjne. Na przykład, różnice w szkoleniu mogą być wymagane dla różnych wersji Cessny 182 z silnikiem wolnossącym lub z doładowanym.
Przebieg laszowania
- Szkolenie teoretyczne
Obejmuje szczegółowe zapoznanie się z systemami samolotu, procedurami awaryjnymi, a także specyficznymi wymaganiami operacyjnymi.
- Szkolenie symulatorowe (jeśli symulator jest dostępny)
Praktyczne ćwiczenia na symulatorze pozwalają pilotom na bezpieczne zaznajomienie się z nowym typem samolotu w kontrolowanych warunkach.
- Szkolenie praktyczne
Obejmuje rzeczywiste loty treningowe z instruktorem, podczas których piloci uczą się operować samolotem w różnych sytuacjach operacyjnych.
Dokumentacja i certyfikacja
Każde dodatkowe przeszkolenie musi być udokumentowane i zatwierdzone przez odpowiednie ATO. Dokument EASA precyzuje, które typy w klasie samolotów i jakie modyfikacje wymagają dodatkowego przeszkolenia oraz jakie są konkretne wymagania dla pilotów. Przykłady zawarte w dokumencie obejmują takie modele jak PA-34, Tecnam 2006T i wiele innych.
Znaczenie laszowania
Dzięki laszowaniu, piloci są w stanie operować nowymi typami samolotów z pełnym zrozumieniem ich specyficznych właściwości, co przekłada się na wyższy poziom bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. Proces ten jest kluczowy dla zachowania zgodności z międzynarodowymi standardami i przepisami lotniczymi.